Ζώντας με την ανησυχία σε κατάσταση παγκόσμιας κρίσης
- Γαλάνη Χαρά - Ψυχολόγος
- 4 Απρ 2020
- διαβάστηκε 3 λεπτά
Έχει περάσει ένα σεβαστό χρονικό διάστημα από τότε που ξεκινήσαμε να τηρούμε τα μέτρα του ''Μένουμε σπίτι'', της καραντίνας, της κοινωνικής απόστασης και της απομόνωσης. Όλοι μας, σε αυτή τη νέα πραγματικότητα που βιώνουμε, καλό είναι να φροντίσουμε τον εαυτό μας σωματικά και ψυχικά έτσι ώστε να ανταπεξέλθουμε στις όποιες δυσκολίες εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού. Εξάλλου ιστορικά, από την αρχαιότητα, η απομόνωση και η απόσταση του ατόμου από την κοινότητα και τα μέλη της έχουν χρησιμοποιηθεί, κυρίως, ως μέσα τιμωρίας και σωφρονισμού. Επομένως, είναι εύλογο να αυξηθούν τα επίπεδα του στρες στον ανθρώπινο ψυχισμό.
Τα ανθρώπινα όντα έχουν την εκπληκτική ικανότητα να σκέφτονται για μελλοντικά γεγονότα κι αυτή η ικανότητα μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη όταν μας βοηθά να προβλέψουμε εμπόδια ή προβλήματα, μας δίνει την ευκαιρία να σχεδιάσουμε λύσεις και να πετύχουμε τους στόχους μας. Ωστόσο, υπάρχει και ένας άλλος τρόπος «να σκεφτόμαστε για το μέλλον» που συχνά μας προκαλεί άγχος και φόβο και ονομάζεται ανησυχία. Όταν ανησυχούμε υπερβολικά, συχνά σκεφτόμαστε τα χειρότερα σενάρια και πιστεύουμε ότι δεν θα μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε.
Η ανησυχία βιώνεται σαν μια αλυσίδα σκέψεων και εικόνων που προχωρούν σε όλο και πιο καταστροφικές, απίθανες και μη ρεαλιστικές κατευθύνσεις. Όταν γίνουν ανεξέλεγκτες μπορούν να ταράξουν τη λειτουργικότητα του ατόμου. Στην κρίση που ζούμε είναι φυσιολογικό να έχουμε σκεφτεί τα χειρότερα σενάρια. Στο παρακάτω παράδειγμα διευκρινίζεται πώς οι ανησυχίες μπορούν να κλιμακωθούν γρήγορα, ακόμη και από κάτι σχετικά μικρό. Έχετε παρατηρήσει κάποιες σκέψεις όπως τις παρακάτω; (εξομολόγηση: και οι δύο έχουμε!)
Η ανησυχία δεν είναι μόνο στο μυαλό μας. Όταν γίνεται υπερβολική, τη βιώνουμε και ως άγχος στο σώμα μας. Τα σωματικά συμπτώματα της ανησυχίας και του άγχους περιλαμβάνουν:
• Μυϊκή ένταση ή σωματικά άλγη και πόνους
• Ταραχή και μια ανικανότητα χαλάρωσης και εφησυχασμού
• Δυσκολία συγκέντρωσης
• Δυσκολία στον ύπνο
• Αίσθημα κόπωσης
Το εκλυτικό ερέθισμα της ανησυχίας μπορεί να είναι οτιδήποτε. Ακόμη κι όταν όλα πηγαίνουν καλά ίσως περάσει από το μυαλό μας η σκέψη ''κι αν όλα καταρρεύσουν;''. Υπάρχουν όμως κάποιες ιδιαίτερες καταστάσεις όπου η ανησυχία γίνεται ακόμη πιο κοινή. Τέτοιες καταστάσεις είναι:
· οι διφορούμενες
· οι πρωτόγνωρες και νέες
· οι απρόβλεπτες
Παρατηρώντας βλέπει κανείς ότι όλα αυτά μας είναι οικεία μιας και η τρέχουσα παγκόσμια κατάσταση υγείας πληρεί όλα αυτά τα κριτήρια. Επομένως είναι λογικό να νιώθουμε ανησυχία.
Οι ανησυχίες μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: τις ρεαλιστικές και τις υποθετικές. Οι ρεαλιστικές ανησυχίες είναι εκείνες που χρειάζονται λύση αυτή τη στιγμή ενώ οι υποθετικές σχετίζονται με τα χειρότερα σενάρια που μπορεί να κάνει κανείς για την πραγματικότητα που ζούμε.
Όλοι ανησυχούμε σε κάποιο βαθμό αναλογιζόμενοι το μέλλον. Αυτό μας βοηθά να οργανώνουμε σχέδια προετοιμασίας και αντιμετώπισης. Τα πράγματα δυσκολεύουν όταν η ανησυχία φτάνει σε επίπεδο που καθιστά το άτομο μη λειτουργικό. Όταν δεν του επιτρέπει να ζήσει τη ζωή που θέλει ή νιώθει αποκαρδιωμένος και εξαντλημένος.
Είναι φυσιολογικό να ανησυχούμε αυτή την περίοδο με όσα συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν όμως νιώσουμε ότι η ανησυχία γίνεται ανεξέλεγκτη και επηρεάζει την καθημερινότητά μας τότε αξίζει να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε τον χρόνο που ανησυχούμε και να διαφυλάξουμε την ευημερία μας. Επιγραμματικά ακολουθούν κάποιες ιδέες για το τι μπορούμε να κάνουμε. Αναλυτικά μπορείτε να βρείτε τις οδηγίες αν θέλετε να τα εφαρμόσετε στο link που βρίσκεται στο τέλος του άρθρου. Στο ίδιο link θα βρείτε πολλές πληροφορίες σχετικά με όσα αναφέρονται στο άρθρο.
1. Κρατήστε ισορροπία στη ζωή σας
2. Εξασκηθείτε αναγνωρίζοντας αν η ανησυχία αφορά μία ανησυχία για πραγματικά προβλήματα ή για υποθετικά
3. Εξασκηθείτε στην αναβολή της ανησυχίας σας
4. Μιλήστε στον εαυτό σας με συμπόνια
5. Εξάσκηση στην ενσυνειδητότητα
Comments