Ψυχική διαχείριση εν μέσω καραντίνας
- Γαλάνη Χαρά - Ψυχολόγος
- 26 Μαρ 2020
- διαβάστηκε 3 λεπτά
Έγινε ενημέρωση: 27 Μαρ 2020
Το τελευταίο διάστημα σε παγκόσμιο επίπεδο βιώνουμε μια κατάσταση κρίσης. Με βάση τη βιβλιογραφία, ως κρίση ορίζεται μια προσωρινή κατάσταση αναστάτωσης και αποδιοργάνωσης, με χαρακτηριστικά την αδυναμία του ατόμου να τη διαχειριστεί με τις συνήθεις μεθόδους που χρησιμοποιεί και την πιθανότητα να προκύψει ένα ριζικά διαφορετικό αποτέλεσμα, θετικό ή αρνητικό (Brock, Sandoval, & Lewis, 2005).
Ο ιός COVID 19 συνιστά μια κρίση κατάστασης, εφόσον αποτελεί ένα αιφνίδιο γεγονός, με ξαφνική έναρξη και έχει τον χαρακτήρα του επείγοντος σε ό,τι αφορά την αντιμετώπισή του (Χατζηχρήστου, 2014). Περνώντας η κρίση επαναπροσδιορίζουμε τον τρόπο και τις μεθόδους που έχουμε για να ερμηνεύουμε και να διαχειριζόμαστε τις καταστάσεις.
Δεδομένου του χαρακτηρισμού της λοίμωξης του αναπνευστικού που προκαλεί ο ιός COVID 19 ως πανδημία, η χώρα μας, όπως και πολλές άλλες χώρες παγκοσμίως, έχει κηρύξει πολύ αυστηρά μέτρα προστασίας. Μέτρα που ξεκινούν από τον περιορισμό των κοινωνικών αποστάσεων και φτάνουν στην καραντίνα ή την πλήρη απομόνωση.
Τα μέτρα αυτά, αν και επιβεβλημένα, είναι απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο να προκαλέσουν αρνητικά συναισθήματα στη μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού.
Φόβος και άγχος
Είναι φυσιολογικό να υπάρχει φόβος για το αν θα νοσήσει κάποιος ή μέλη της οικογένειάς του, όπως επίσης να ανησυχεί και να αγχώνεται για το τι θα γίνει με τα είδη πρώτης ανάγκης, πόσον καιρό θα διαρκέσει όλη αυτή η κατάσταση, τι πρόκειται να γίνει σε οικονομικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Θλίψη
Με τη διακοπή της καθημερινότητας, των δραστηριοτήτων που πρόσφεραν χαρά και ικανοποίηση, καθώς και με τον περιορισμό των κοινωνικών επαφών είναι πιθανόν να εμφανιστούν σημάδια θλίψης ή βαρεμάρας.
Θυμός
Ο εγκλεισμός και η όλη ανατροπή της ρουτίνας, χωρίς να υπάρχει ατομική ευθύνη, μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθήματα θυμού απέναντι σε όποιον θεωρούμε υπεύθυνο για αυτή την απόφαση.
Στιγματισμός
Κάποιος που νοσεί ή μέλη της οικογένειάς του μπορεί να νιώσουν στιγματισμένοι από την υπόλοιπη κοινωνία λόγω της απομόνωσης, του φόβου κάποιων μήπως μολυνθούν, αλλά και της διαφορετικής θέσης που νιώθουν ότι βρίσκονται.
Το πώς θα αντιδράσει κανείς σε αυτή τη νέα κατάσταση σχετίζεται με την προσωπικότητά του, το μικρο-περιβάλλον του (οικογένεια, φίλοι, εργασία) και την κοινότητα στην οποία ζει. Φαίνεται να επηρεάζονται και να εμφανίζουν περισσότερο στρες άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, παιδιά και έφηβοι, όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης του ιού (ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό), άτομα που αντιμετωπίζουν ήδη μια ψυχική διαταραχή.
Με δεδομένο όμως ότι η αιφνίδια αλλαγή της καθημερινότητας μας επηρεάζει όλους σε κάποιο βαθμό, ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και να διατηρήσουμε ψυχική και συναισθηματική ισορροπία.
1. Ενημέρωση για τον ιό από έγκυρους φορείς όπως η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, για την αποφυγή παραπληροφόρησης. Η πληροφόρηση να γίνεται με μέτρο, καθώς η υπερέκθεση σε αρνητικές πληροφορίες αυξάνει τα επίπεδα άγχους και δυσφορίας.
2. Διατήρηση των κοινωνικών επαφών με τις δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία. Η επικοινωνία με σημαντικά και αγαπημένα πρόσωπα δημιουργεί ένα υποστηρικτικό δίκτυο που το έχουμε μεγάλη ανάγκη σε αυτές τις συνθήκες.
3. Φροντίδα της σωματικής υγείας με ισορροπημένη διατροφή, άσκηση στο σπίτι ή ατομικά σε εξωτερικό χώρο, επαρκής ύπνος και ξεκούραση-χαλάρωση. Σημαντική είναι η αποφυγή υπέρμετρης κατανάλωσης γλυκών και αλκοολούχων ποτών, καθώς και η αποφυγή καπνίσματος και χρήσης ουσιών.
4. Ψυχοεκπαίδευση για το στρες και τη διαχείριση συναισθημάτων. Καλό είναι να εκφράζουμε και να μοιραζόμαστε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας με ανθρώπους που εμπιστευόμαστε. Επιπλέον στο διαδίκτυο υπάρχουν τεχνικές χαλάρωσης και αυτοεπικέντρωσης (mindfullness).
Για το τέλος άφησα τον διαχωρισμό των ανησυχιών σε κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία μπορούμε να βάλουμε τις ανησυχίες που με κάποιο σχεδιασμό μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε π.χ. «πρέπει να ψωνίσω είδη πρώτης ανάγκης». Στη δεύτερη κατηγορία ταξινομούμε τις ανησυχίες εκείνες που βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου π.χ. «πότε θα περάσει όλο αυτό;» και στην τρίτη κατηγορία αυτές για τις οποίες δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα π.χ. «αν κολλήσω τι θα γίνει;». Στόχος είναι να σταματήσουμε την ενασχόληση με τις ανησυχίες της δεύτερης και τρίτης κατηγορίας μιας που δεν ωφελεί να ανησυχώ για κάτι που δεν μπορώ να διορθώσω.
Χρήσιμα links
Σχόλια